Podejście behawioralne w motywacji

Podejście behawioralne w motywacji określa zachowania człowieka jako reakcje na działające na niego bodźce pochodzące z otoczenia.

Podejście behawioralne w motywacji koncentruje się na badaniu, jak zachowania ludzi są kształtowane i utrzymywane przez konsekwencje tych zachowań. W ramach tego podejścia psycholodzy behawioralni analizują związki między bodźcami, reakcjami i wzorcami zachowań, aby zrozumieć motywację człowieka do działania.

Główne koncepcje związane z podejściem behawioralnym obejmują:

- Warunkowanie klasyczne: To zjawisko polega na tworzeniu asocjacji między neutralnym bodźcem a bodźcem wywołującym reakcję. Z czasem neutralny bodziec może wywołać reakcję samodzielnie. Na przykład: jeśli zawsze słychać dzwonek przed podaniem jedzenia, z czasem sam dźwięk dzwonka może wywołać uczucie głodu.

- Warunkowanie operantne (instrumentalne): W tym przypadku nauka zachowania następuje poprzez konsekwencje tego zachowania. B.F. Skinner, jeden z pionierów tego podejścia, wprowadził pojęcia wzmocnienia i kary. Wzmocnienie (zarówno pozytywne, jak i negatywne) zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia danego zachowania, podczas gdy kara zmniejsza to prawdopodobieństwo.

- Wzmocnienie pozytywne: To proces, w którym dodanie bodźca po zachowaniu zwiększa prawdopodobieństwo powtórzenia tego zachowania. Na przykład, jeśli pracownik otrzymuje premię za dobrą pracę, będzie bardziej zmotywowany do utrzymania wysokiej wydajności.

- Wzmocnienie negatywne: Proces, w którym usunięcie nieprzyjemnego bodźca po zachowaniu zwiększa prawdopodobieństwo powtórzenia tego zachowania. Na przykład, jeśli ból głowy ustępuje po zażyciu lekarstwa, będzie się więcej skłonny zażywać to lekarstwo w przyszłości w przypadku bólu głowy.

- Kara: Proces, w którym pojawienie się nieprzyjemnego bodźca po zachowaniu zmniejsza prawdopodobieństwo powtórzenia tego zachowania. Na przykład, jeśli student zostaje ukarany za przeszkadzanie w klasie, może być mniej skłonny do powtórzenia tego zachowania w przyszłości.

Podejście behawioralne w motywacji ma zastosowanie w różnych dziedzinach takich jak: edukacja, zarządzanie, terapia i wychowanie dzieci. Poprzez analizowanie i manipulowanie konsekwencjami zachowań, psychologowie behawioralni mogą pomóc jednostkom zrozumieć i kształtować swoje motywacje oraz wpłynąć na ich zachowania.

Chociaż podejście behawioralne w motywacji dostarcza wartościowych informacji dotyczących uczenia się i kształtowania zachowań ma także swoje ograniczenia. Krytycy wskazują, że podejście to nie uwzględnia wystarczająco indywidualnych cech osobowości, takich jak przekonania, wartości czy emocje, które również mają wpływ na motywację.

Dodatkowo podejście behawioralne może być niewłaściwe w sytuacjach, w których ważne są wyższe procesy poznawcze takie jak: rozumowanie, planowanie czy samoregulacja. W związku z tym, że skupia się głównie na zewnętrznych bodźcach, może nie uwzględniać wystarczająco wewnętrznych motywów, które również mają istotny wpływ na zachowanie jednostki.

W praktyce podejście behawioralne w motywacji może być skutecznie łączone z innymi teoriami i metodami takimi jak: teoria potrzeb Maslowa, teoria celów czy teoria samostanowienia, aby uzyskać pełniejsze zrozumienie tego, co motywuje ludzi do podejmowania określonych działań. Integracja różnych perspektyw może pomóc w lepszym zrozumieniu i wykorzystaniu motywacji w celu osiągnięcia pożądanych rezultatów, zarówno na poziomie indywidualnym, jak i organizacyjnym.

Jesteś tutaj: Kompendium ekonomii » Zarządzanie » Podejście behawioralne w motywacji

Zaloguj się, aby zagłosować