Top strony
Wyszukiwarka serwisu
Mapa tagów
kurs walutowy | ocena kondycji finansowej | wykłady z historii myśli ekonomicznej | wykłady z marketingu | dochody budżetu państwa | przykładowe biznes plany | makroekonomia | manipulacja |

Alianse strategiczne - definicje, cechy, typy, korzyści

Na rynku europejskim dominują następujące formy współpracy i kooperacji przedsiębiorstw: fuzje i przejęcia (najczęściej w formie joint ventures) oraz alianse strategiczne.

Wynikają one bezpośrednio z dwóch czynników: z wzrastającego procesu globalizacji działań światowych oraz z efektów, jakie przyniosło zakończenie budowy jednolitego rynku europejskiego. Wspólny rynek stworzył na obszarze Wspólnoty specyficzne warunki, zapewnił swobodę prowadzenia działalności gospodarczej i wyeliminował przeszkody ją ograniczające. Tym samym UE stała się swoistym sektorem w świecie działań globalizacyjnych, co uczyniło ją bardziej atrakcyjnym dla korporacji ponadnarodowych spoza jej terytorium oraz przyczyniło się do rozwoju i koncentracji wspólnych działań przedsiębiorstw w samej Wspólnocie.

Zobacz: Alianse strategiczne - referat (Strony A4: 14) 📚 📝

Alianse strategiczne i ich definicja


Alianse strategiczne są porozumieniami pomiędzy wieloma niezależnymi przedsiębiorstwami, które wspólnie decydują się na realizację określonego projektu lub prowadzenie specyficznej działalności ale przy zachowaniu odrębności strategicznej i ochronie własnych interesów. Najczęściej przedsięwzięciami prowadzącymi do aliansów są projekty, których samodzielna realizacja uniemożliwiłaby stawienie czoła konkurencji.

Alianse strategiczne nie mają formy prawnej, są po prostu umową. Funkcjonowanie aliansów jest poddane kontroli władz w celu zapobiegania naruszania zasad uczciwej konkurencji.

Alianse strategiczne na gruncie Unii Europejskiej


W UE obserwuje się obecnie dwojaką tendencję: z jednej strony dążenie do kontrolowania możliwie jak największej liczny aliansów, aby nie dopuścić do ograniczenia konkurencji, z drugiej zaś zachęcanie do rozszerzania współpracy w Europie i podnoszenia konkurencyjności przedsiębiorstw europejskich na rynku międzynarodowym. Alianse strategiczne z wyjątkiem tych dotyczących nakładów na B+R podlegają przepisom prawa konkurencji. Największa możliwość działania jest w zakresie nakładów na B+R ze względu na promowanie konkurencyjności przemysłu.

Alianse zajmują specyficzną pozycję wśród sfer współpracy przedsiębiorstw będących obszarami porozumień,. Obejmują one szereg porozumień; od nietradycyjnych kontraktów poczynając, na tworzeniu nowego nowej, niezależnej jednostki prawnej kończąc, kiedy to partnerzy powołują nową firmę nie będącą filią żadnego z nich, a sami zachowują całkowitą niezależność.

Pewną prawidłowością jest skłonność firm europejskich do nawiązywania aliansów między sobą lub z partnerami amerykańskimi. Są to jednak prawie wyłącznie porozumienia ponadnarodowe, rzadko w obrębie jednego kraju członkowskiego. Najaktywniejszymi krajami Wspólnoty w zakresie zawierania aliansów są: Francja i Wielka Brytania.

Inne definicje aliansów strategicznych


Alians strategiczny to współpraca między aktualnymi lub potencjalnymi konkurentami, mająca wpływ na sytuację innych konkurentów, dostawców lub klientów w obrębie tego samego lub pokrewnych sektorów (na czas określony, firmy nie tracą osobowości prawnej).

Alians strategiczny to porozumienie między wieloma niezależnymi firmami, które postanawiają wspólnie realizować projekt lub prowadzić specyficzną działalność, koordynując kompetencje, sposoby i niezbędne zasoby działania.

Alians strategiczny to forma współpracy między dwoma lub więcej niezależnymi organizacjami w celu osiągnięcia wspólnego celu strategicznego. Wyróżniamy:

Związek strategiczny jako partnerstwo organizacji
Alians strategiczny jest formą partnerstwa, w którym dwie lub więcej firm decydują się współpracować, aby osiągnąć cele strategiczne, które pojedynczo byłyby trudne do osiągnięcia. Wspólnicy w aliansie zazwyczaj zachowują swoją niezależność, ale współpracują w określonych obszarach, aby zwiększyć swoją konkurencyjność na rynku.

Forma współpracy na rynku globalnym
W kontekście globalnej konkurencji, alianse strategiczne mogą obejmować współpracę międzynarodową między firmami. Firmy decydują się na alianse, aby wykorzystać wzajemne zasoby, kompetencje i zdolności, co umożliwia im skuteczniejsze wejście na rynki zagraniczne lub konkurowanie na skalę globalną.

Związek strategiczny jako sposób na zminimalizowanie ryzyka
W pewnych sytuacjach alianse strategiczne mogą być stosowane jako środek zaradczy wobec ryzyka. Firmy mogą decydować się na współpracę, aby podzielić się kosztami, ryzykiem inwestycyjnym lub przyspieszyć procesy innowacyjne. To podejście pozwala zminimalizować potencjalne ryzyko związanego z nowymi projektami lub przedsięwzięciami.

W każdym przypadku alianse strategiczne opierają się na zaufaniu i współpracy między partnerami, a ich celem jest uzyskanie synergii, które pozwolą osiągnąć korzyści, których nie można by było uzyskać indywidualnie.

Alians jako kooperacja z zachowaniem niezależności i tożsamości organizacji


Pojęcie aliansu strategicznego oznacza przede wszystkim określony typ stosunków między partnerami, charakteryzujący się dużą niejednoznacznością relacji. Ponieważ alianse strategiczne zawierają w sobie cele podzielane i deklarowane przez wszystkich partnerów, przeto mogą się wydawać formami zbliżonymi do strategii "relacyjnych". Z racji tego, że partnerzy aliansu, mimo zawartego sojuszu, zachowują swoją nienaruszalną autonomię, staje się on zarazem kierunkowskazem oraz platformą osiągania ich celów odrębnych, a nawet miejscami sprzecznych.

Zobacz: Plan marketingowy firmy budowlanej (Strony A4: 35)

Alians jest zatem formą organizacji umożliwiającą istnienie wielu ośrodków decyzyjnych oraz pozostawiającą partnerom uprawnienia do kształtowania własnej polityki wewnątrz sojuszu i preferowania lub obrony swoich interesów w ramach wspólnych decyzji i działań.

Niejednoznaczność relacji łączących partnerów aliansu nie pozostaje bez wpływu na zarządzanie nim: zbyt słaba kooperacja zagraża osiąganiu celów wspólnych, zbytnia jednoznaczność stanowisk zaś może doprowadzić do osłabiania nawzajem swoich pozycji przez partnerów i zarazem, niestety rywali.

Korzyści wynikające z aliansów strategicznych są dwojakiego rodzaju: zachowanie autonomii oraz łatwość odwrotu. Jednocząc swoje siły wokół jakiejś wybranej formy działalności, partnerzy aliansu uzyskują efekty korzyści skali, obszaru czy skumulowanych kompetencji. Przypadek Airbusa jest tu szczególnie wyrazisty: każde państwo zachowuje własną produkcję samolotów, natomiast racjonalniej są między nierozkładane koszty badań i rozwoju oraz ich wytwarzania.

Alianse mają implikacje wykraczające poza wąsko rozumiane kwestie strategii. Zachowywanie pewnego marginesu swobody strategicznej jest wzmacniane utrzymywaniem własnej tożsamości i kultury organizacyjnej partnerów.

Kolejną cechą aliansów strategicznych jest to, że są one sojuszami stosunkowo łatwo odwracalnymi i umożliwiają wycofywanie się z niektórych decyzji strategicznych. Znaczenie tej cechy okazuje się szczególnie istotne, gdy się spojrzy na alians z punktu widzenia zarządzania portfelem działalności zdywersyfikowanego przedsiębiorstwa. Przedsiębiorstwa angażujące się w alianse strategiczne robią to, aby osiągnąć określone cele lub, dlatego, ze działanie takie uważają za lepiej nadające się do zrealizowania powziętych zamierzeń niż inne formy strategii.

Często można obserwować, że decyzje o ewentualnym przystąpieniu do sojuszu lub formach uczestniczenia w nim są podejmowane nie tyle z zamiarem uzyskania określonych efektów, ile po to, aby znaleźć sposób na rozwiązanie doraźnych trudności i problemów.

Wiele przedsiębiorstw patrzy na alianse z bliskiej perspektywy i traktuje je jako środek osiągania wąskich celów bezpośrednich, nie doceniając długofalowych implikacji strategicznych. Niektóre firmy nie są w stanie dostrzec, w jakim stopniu wejście w sojusz z konkurentami odbije się na ich własnej sytuacji. Są jednak i takie przypadki, że konsekwencje ewentualnego aliansu są przez przedsiębiorstwa przeceniane, lub nawet dramatyzowane.

Podział aliansów strategicznych


Wyniki wielu badań statystycznych ujawniły wielką różnorodność form kooperacji między firmami. Niektórzy autorzy proponują uniwersalną metodę zarządzania aliansami strategicznymi. Doświadczenie jednak wskazuje, że metoda stosowana w jednym przypadku może się nie nadawać w innym. Co więcej alianse strategiczne dzielą się na trzy grupy o diametralnie różnych cechach, do których trzeba dobierać odpowiednie rozwiązania.

Alianse komplementarne

Łączą one przedsiębiorstwa, których kompetencje i udziały są zróżnicowane. Na przykład jedno przedsiębiorstwo tworzy produkt, którego sprzedaż może być rozwijana dzięki umiejętnościom drugiego. Wówczas sam proces wytwarzania zostaje scedowany na jednego z partnerów. Np: Ford rozprowadza w Stanach Zjednoczonych modele samochodów produkowane przez japońską Mazdę, z którą zawarł alians strategiczny.

Ścisła integracja

Tego rodzaju sojusze są nawiązywane przez firmy, które zamierzają uzyskiwać korzyści skali w zakresie wytwarzania jakiegoś podzespołu lub realizacji wyodrębnionego stadium procesu produkcyjnego. Te specyficzne wyroby są następnie włączone do własnej produkcji każdego partnerów, a także sprzedawane na rynku. Na takiej zasadzie Siemens i IBM wytwarzają wspólnie podzespoły elektroniczne, montowane następnie do sprzętu wytwarzanego już i sprzedawanego odrębnie przez każdą z tych firm. Podobnie czynią Peugeot, Renault i Volvo, produkując wspólnie silnik V6, montowany do wielu modeli samochodów wytwarzanych prze te trzy firmy.

Zobacz: Organizacja jako system społeczno-ekonomiczny (Strony A4: 11)

Korzyści z zawartego sojuszu były dwojakiego rodzaju:
- Żaden z partnerów nie mógłby sobie pozwolić na opracowanie i wytwarzanie we własnym zakresie silnika V6, połączenie, zatem działań zmierzających do wyposażenia produkowanych przez nich samochodów taki silnik okazało się konieczne.
- Zaopatrywanie się w podobny silnik u innych producentów nie wchodziło w rachubę, ponieważ wytwarzające je firmy amerykańskie produkowały takie typy, których parametry nie były przystosowane do potrzeb europejskich producentów samochodów.

Alians addytywny

Polega on na sojuszu przedsiębiorstw wspólnie wytwarzających i sprzedających jakiś produkt. W przeciwieństwie do aliansów komplementarnych, w tym przypadku umiejętności i wkłady partnerów mają podobny charakter, ich wspólnym celem zaś jest uzyskanie odpowiednio dużej skali produkcji. Na rynek trafia jeden produkt. Na takiej zasadzie powstał projekt, a następnie produkcja i dystrybucja naddźwiękowego odrzutowca Concorde. Partnerami byli Sud-Aviation i British Aircraft Corporation. Egzemplarze wychodzące z obu wytwórni były identyczne i nie konkurowały ze sobą na rynku.

Wyodrębnienie trzech omówionych wyżej typów aliansów jest istotne, ponieważ każdy z nich jest nawiązywany w innym celu i daje odmienne efekty, jeśli chodzi o kwestie rywalizacji między partnerami. Każdy wymaga odmiennego zarządzania.

Forma aliansu a podejście do zarządzania


Alians komplementarny

W przypadku aliansu komplementarnego produkt wprowadzony przez jednego z partnerów nie powinien być ściśle konkurencyjny wobec produktów sprzedawanych przez pozostałych. Dlatego też tego typu alianse są zawiązywane przez przedsiębiorstwa wytwarzające odmienne produkty.

Ścisła integracja

W przypadku ścisłej integracji konkurencja rynkowa między partnerami może pozostać otwarta, ponieważ produkty każdego nich mają charakter substytucyjny.

Alians addytywny

Alianse addytywne wymagają całkowitego zawieszenia konkurencji między partnerami, którzy powinni się zachowywać tak, jakby dokonali fuzji. Nie oznacza to, że tym samym zanika wszelka między nimi rywalizacja, ale dla klientów powinna ona być niemal niewidoczna.

Cechy każdego z trzech rodzajów aliansów


Alianse o charakterze ścisłej integracji

Alianse o charakterze ścisłej integracji są najczęściej ograniczone do wspólnego prowadzenie prac badawczo-rozwojowych i/lub produkcji. Nie mają one na celu penetracji nowych obszarów rynkowych. Łączą w układy sojusznicze raczej przedsiębiorstwa zbliżone terytorialnie. Partnerami w tych aliansach są firmy o podobnej pozycji rynkowej. Ich sposób zorganizowania jest najczęściej dostosowany do tych aliansów oraz do możliwości wykorzystywania wspólnych środków i działań skoncentrowanych w tworzonych w tym celu jednostkach organizacyjnych. Ten typ aliansu jest często spotykany w przemyśle samochodowym oraz w sektorze informatycznym.

Zobacz: Marketing międzynarodowy - praca (Strony A4: 29) 📚

Alianse addytywne

Alianse addytywne obejmują cały łańcuch wartości. Łączą one firmy europejskie i nie mają na celu penetrowania nowych rynków terytorialnych. Również w tym przypadku partnerami są firmy o podobnej pozycji konkurencyjnej. Alianse addytywne są zawierane w celu podziału zadań między partnerów. W wielu przypadkach sprzedaż produktu finalnego jest prowadzona wspólnie. Zdarza się też, zwłaszcza w przemyśle zbrojeniowym, że niektóre zadania są dublowane, tzn. jednocześnie realizowane przez kilku partnerów. To właśnie w przemyśle samolotowym i zbrojeniowym można znaleźć najwięcej aliansów addytywnych

Zobacz: Reengineering - referat (Strony A4: 13) 📚

Alianse komplementarne

Alianse komplementarne z reguły ograniczają się do wspólnej dystrybucji produktu już opracowanego przez któregoś z partnerów, chociaż zdarza się, że obejmują również produkowanie wspólnego wyrobu. Większość tego typu aliansów zawiązano po to, aby wejść z jakimś produktem na nowe obszary rynku. Łączą one często japońskie i amerykański lub europejskie firmy zajmujące zróżnicowane pozycje rynkowe.


Jesteś tutaj: Kompendium ekonomii » Zarządzanie strategiczne » Alianse strategiczne - definicje, cechy, typy, korzyści

Alianse strategiczne - definicje, cechy, typy, korzyści
Ocena: 8.8 / 10
Liczba głosów: 148 głosów

Zaloguj się, aby zagłosować

ABC Ekonomii © 2001-2025