Co to jest weksel?

Weksel jest dokumentem stanowiącym bezwarunkowe zobowiązanie do zapłaty określonej osobie w ustalonym terminie i miejscu przez wystawcę lub osobę przez niego wskazaną określonej sumy pieniężnej. Służy do regulowania płatności, ponadto jest walorem stwierdzającym wierzytelności pieniężne.

Weksel jest papierem wartościowym, gdyż posiadanie jego jest warunkiem wykonywania wszelkich praw wekslowych. Weksel jako papier wartościowy może być przedmiotem obrotu na giełdzie, podobnie bowiem jak inne towary i papiery wartościowe (akcje, obligacje)  sprzedawany tam przenosi własność na inne osoby.

Co musi zawierać weksel?

Weksel jest podporządkowany bardzo ścisłym wymogom formalnym. Konwencja genewska, a w ślad za nią nasze prawo wekslowe przewiduje, że aby dokument mógł
być uznany za weksel, musi zawierać następujące elementy składowe:
1. nazwę ' weksel' w samym tekście dokumentu, w języku, w jakim go wystawiono,
2. bezwarunkowe polecenie (w wekslu trasowym) lub bezwarunkowe przyrzeczenie
(w wekslu własnym) zapłacenia oznaczonej sumy pieniężnej,
3. oznaczenie terminu płatności weksla(tylko jeden termin, niemożliwe jest bowiem ustalenie ratalnej zapłaty sumy wekslowej w kilku terminach),
4. oznaczenie miejsca płatności,
5. nazwisko osoby (nazwa przedsiębiorstwa), na której rzecz lub, na której zlecenie zapłata ma być dokonana (reminent), reminentem może być sam wystawca,
6. oznaczenie daty i miejsca wystawienia weksla,
7. własnoręczny podpis wystawcy weksla,
8. w wekslu trasowanym ponadto nazwisko osoby(nazwa firmy), która ma zapłacić (trasata).

Pewne odchylenie jest dopuszczalne, jeśli chodzi o punkty 3, 4, 6. W braku oznaczenia terminu płatności weksel uważa się za płatny za okazaniem. Jeśli nie oznaczono miejsca płatności, uważa się za nie miejsce wymienione obok nazwiska trasata. Weksel, w którym nie oznaczono miejsca wystawienia, uważa się za wystawiony w miejscu podanym obok nazwiska wydawcy.

Kto może wystąpić w stosunku wekslowym?

1. Wystawca - jest to osoba (firma), która wystawiła weksel. Weksel trasowany może być wystawiony na własne zlecenie wystawcy i wówczas jest on jednocześnie reminentem weksla. Wystawca weksla własnego jest głównym dłużnikiem wekslowym, odpowiada za jego zapłatę i od tej odpowiedzialności nie może
się zwolnić, natomiast wystawca weksla trasowanego odpowiada za jego przyjęcie
i zapłatę, przy czym może się zwolnić od odpowiedzialności za przyjęcie.

2. Trasat - jest to osoba, która ma zapłacić wymienioną w wekslu sumę. Jednak trasat jest zobowiązany do zapłacenia sumy wekslowej i staje się głównym dłużnikiem wekslowym dopiero po przyjęciu, czyli akcepcie weksla trasowanego przez niego.

Do momentu przyjęcia przez siebie weksla nie odpowiada wekslowo. Osoba trasata występuje w wekslu trasowanym. Po zaakceptowaniu weksla staje się akceptantem. Trasatem - akceptantem weksla trasowanego, może być bank, wówczas mówimy o wekslach (akceptach) bankowych.

3. Reminent – jest to osoba, na której rzecz lub zlecenie ma być dokonana zapłata weksla. Reminent ma otrzymać pieniądze z weksla i jest pierwszym wierzycielem wekslowym. Reminentem może być wystawca weksla trasowanego, jak i osoba trzecia. Swoje prawa reminent  może przenieść na inną osobę przez indos. Staje się wówczas indosantem, a osoba, na którą przeniesiono prawa z weksla, czyli której weksel odstąpiono, indosatariuszem.
Indos może występować w dwojakiej formie:
- indos imienny
- indos in blanco

4. Indosant - odpowiada, w przypadku braku przeciwnego zastrzeżenia, za przyjęcie i zapłatę weksla trasowanego, a w przypadku weksla własnego za zapłatę. Może jednak wyłączyć swoją odpowiedzialność przez zamieszczenie klauzuli - bez regresu. Indosanci stają się więc dłużnikami wekslowymi, jednak posiadacz weksla może dochodzić od nich swoich roszczeń tylko w przypadku odmowy akceptowania lub zapłaty weksla przez głównego dłużnika wekslowego.

5. Poręczyciel (awalista) - jest to osoba, która poręczyła za zapłatę całości lub części sumy wekslowej przez inną osobę zobowiązaną wekslowo.

6. Domicyliat - jest to osoba trzecia, u której ma nastąpić zapłata weksla. Nie bierze ona materialnie udziału w stosunku wekslowym, ale trasant domicylując weksel określa, że jego zapłata nastąpi u tej osoby. Może to być również bank.

Jakie są rodzaje weksli?

Istnieją dwa rodzaje weksli: weksel trasowany i weksel własny.

Weksel trasowany (ciągniony, przekazowy, trata) zawiera polecenie wystawcy (trasanta) osobie trzeciej (trasatowi, przyjemcy) bezwarunkowej zapłaty określonej sumy pieniężnej w określonym terminie i miejscu na rzecz lub zlecenie określonej osoby zwanej reminentem lub wekslobiorcą.

Weksel własny (sola, suchy, prosty) jest bezwarunkowym zobowiązaniem się samego wystawcy do dokonania zapłaty określonej sumy pieniężnej na rzecz lub zlecenie remitenta w określonym miejscu i czasie.

Jakie są funkcje weksli?

W odróżnieniu od akcji i obligacji weksel nie jest lokatą kapitału, spełnia natomiast kilka innych bardzo istotnych funkcji. Jest źródłem kredytu. Poza tym spełnia istotną rolę przy zaciąganiu pożyczek, bowiem stanowi swoistą formę zabezpieczenia spłaty.

Weksel może być także środkiem płatniczym, za pomocą którego można regulować wszelkiego rodzaju zobowiązania. Łatwość przenoszenia weksla oraz jego abstrakcyjny i formalny charakter powodują, że weksel staje się także środkiem obiegowym, wyręczającym pieniądz w obrocie. Najczęściej weksel pełni jednak funkcję gwarancyjną, zabezpieczającą zapłatę zobowiązań.

Jesteś tutaj: Kompendium ekonomii » Finanse przedsiębiorstwa » Co to jest weksel?

Zaloguj się, aby zagłosować