Fizjokratyzm

(gr. physis – natura, przyroda) to prąd ekonomiczny który wyłonił się w XVIII w. jako głos krytyki wobec merkantylistów. Merkantylistyczna polityka doprowadziła do pewnego rozwoju siły wytwórczej, skupiając swoją uwagę na przemyśle (manufaktury), jednocześnie znacznie pogarszając sytuację rolnictwa. Wśród merkantylistów  panował pogląd o nieopłacalności eksportu płodów rolnych, co we Francji znalazło odbicie w surowym zakazie wywozu surowców i zboża. Wielu właścicieli ziemskich migrując do miast, zrezygnowało z gospodarowania na wsi.

Na początkach XVIII w. Francję nawiedziła seria afer finansowych związanych z ogromną inflacją (postulaty Lawa). Owa sytuacja gospodarcza wpłynęła na wzrost zainteresowania rolnictwem jako odmienną formą lokaty kapitałów, zaczęto szukać nowych dróg wyjścia z impasu. Odpowiedzią na owe poszukiwania był kierunek myślenia – fizjokratyzm; pojawiają się autorzy nowych koncepcji – fizjokraci. Powstaje myśl oświecenia – racjonalizm. Fizjokraci byli reakcją na merkantylizm, byli zwolennikami porządku naturalnego. Zakładali oni trzy elementy: stałość cen, niezmienna wielkość produkcji, dominacja produkcji rolnej.

Myśl przewodnia fizjokratyzmu sprowadza się do uznania zgodności porządku gospodarczego z porządkiem naturalnym, wynikającym z praw natury. Stąd też fizjokraci głosili zasadę pełnej swobody działalności gospodarczej, wolności posiadania własności i wolności osobistej.
Ziemia jest jedynym źródłem bogactwa, a rolnictwo - jako jedyna działalność produkcyjna - jest zdolna do pomnażania tego bogactwa. Ziemia i gospodarowanie na niej dają produkt czysty - nowe dobra. Przepływa on pomiędzy podzielonym na trzy klasy społeczeństwem: klasą właścicieli ziemi, klasą produkcyjną - rolnikami i klasą jałową (rzemieślnicy, kupcy, przemysłowcy), która nie przynosi produktu czystego.

Jesteś tutaj: Kompendium ekonomii » Historia myśli ekonomicznej » Fizjokratyzm

Zaloguj się, aby zagłosować