Konsumpcja naturalna i oparta na wymianie

Gospodarstwa domowe mają różne potrzeby, których zaspokojenie odbywa się poprzez konsumpcję dóbr i usług.

Konsumpcja oznacza bezpośredni akt zużywania i użytkowania dóbr zaspokajający indywidualną potrzebę (np. żywność, lekarstwa, obejrzenie filmu lub spektaklu teatralnego itp.) lub też na używaniu danego dobra przez dłuższy okres czasu (np. samochód, pralka, odzież itp.). W związku z tym konsumowane dobra dzieli się na dobra jednorazowego i trwałego użytku.

Zakres i charakter tych potrzeb, zdobywanie środków ich zaspokajania, a wreszcie formy i metody tego zaspokajania, są bardzo zróżnicowane w czasie i w przestrzeni. Potrzeby rozwijają się od podstawowych, biologicznych do wyższych - psychicznych, społecznych, kulturalnych itp.

Konsumowanie jest najbardziej powszechną czynnością ludzi trwająca od urodzenia do kresu życia. W całym okresie istnienia ludzkości zmieniały się i wzbogacały rodzaje konsumowanych dóbr, ulegały także zmianom sposoby i formy ich zdobywania.

We wczesnych etapach rozwoju, dopóki gospodarstwo domowe prowadzi gospodarkę naturalną i samo zaopatruje się we wszystkie dobra (zbiera je i przetwarza) i samo wytwarza usługi, dopóty ma ono dwoisty charakter - jednostki produkcyjnej i konsumpcyjnej. Nakłady pracy ponoszone wyłącznie wewnątrz gospodarstwa domowego w całości służyły tylko temu gospodarstwu, dopiero wyodrębnienie pracy zarobkowej wykonywanej na rzecz innych jednostek gospodarczych - w zamian za określone korzyści (najpierw w naturze, a później w pieniądzu) - oraz powstanie rynku dóbr i usług konsumpcyjnych prowadzi do wyodrębnienia się gospodarstwa domowego jako podmiotu gospodarczego sfery konsumpcji.

We współczesnej, rozwiniętej gospodarce rynkowej (towarowo-pieniężnej) większość niezbędnych nam dóbr kupujemy, zauważmy jednak, ze występują tu z większą lub mniejszą siłą pozostałości dawnej dwoistości gospodarstwa domowego, głównie w rolnictwie, rzemiośle. Naturalny charakter gospodarstwa zachował się też częściowo w wypadku zaspokajania niektórych potrzeb oraz końcowych etapów przygotowania do konsumpcji (np. przygotowanie posiłków, uszycie sukienki, przygotowanie przetworów owocowych wymalowanie mieszkania, naprawa samochodu).

Metody zdobywania środków na zaspokojenie stale rosnących i zmieniających się potrzeb inne są w gospodarce naturalnej, inne zaś w rozwiniętej gospodarce towarowej. Jeszcze inne w gospodarce socjalistyczne i rynkowej. W tej ostatniej dochody początkowo zależały od bezpośredniego wysiłku członków danego gospodarstwa domowego, potem jednak wysiłek ten wspomagały środki społeczne.

Wraz z ewolucją systemu rynkowego przemianom ulegały formy konsumpcji od indywidualnych w skali danego gospodarstwa domowego, do zbiorowych, tj. w ramach wyspecjalizowanych jednostek gospodarczych, czy instytucji (oświata, służba zdrowia, kultura). W efekcie tych przeobrażeń we dzisiejszej gospodarce rynkowej rozróżnia się konsumpcję indywidualną i zbiorową.

Konsumpcja zbiorowa obejmuje głównie usługi, których rozdziałem zajmują się instytucje i organy państwowe i społeczne np. finansowana z budżetu komunikacja publiczna, służba zdrowia, oświata, administracja.

Konsumpcja indywidualna to samodzielne akty gospodarstw domowych podejmowane w zależności od posiadanych środków finansowych zależnych głównie od dochodów, rynkowych cen kupowanych dóbr i usług, gustów i upodobań każdego z konsumentów i wielu innych czynnikowa Konsumpcja ta jest uzależniona od produkcji i wymiany, lecz równocześnie sama wywiera na nie wpływ kształtujący, ukierunkowując ich wielkość i strukturę.

Dzisiejsza konsumpcja to skomplikowany proces postaw i działań, tworzących zachowania konsumpcyjne ludzi przez podejmowanie samodzielnej działalności przedsiębiorczej oraz wykonywanie pracy dla uzyskiwania środków umożliwiających coraz lepszą i satysfakcjonującą konsumpcję.

Jesteś tutaj: Kompendium ekonomii » Mikroekonomia » Konsumpcja naturalna i oparta na wymianie

Zaloguj się, aby zagłosować