Modele zarządzania gospodarką komunalną
W zależności od realizowanych funkcji i stopnia zaangażowania gminy w zakres działalności komunalnej wyodrębnić można trzy zasadnicze modele zarządzania gospodarką komunalną:
• model samowystarczalny
• model rynkowy
• model mieszany
Model samowystarczalny opiera się na założeniu, że obowiązkiem samorządu terytorialnego jest nie tylko dostarczenie usług komunalnych, lecz także ich wytwarzanie. Działalność gospodarcza gminy jest prowadzona za pomocą własnego aparatu administracyjnego (wydziały w urzędach administracji samorządowej, jednostki budżetowe) lub własnych jednostek gospodarczych (zakładów, spółek). Istotnym walorem tego modelu jest gwarancja zachowania ciągłości świadczeń usług komunalnych. Głównym mankamentem tego rozwiązania jest tworzenie przez samorząd terytorialny warunków monopolu gminnego, który sprzyjać może marnotrawstwu środków i stymulować wyższe koszty działalności podmiotów gminnych realizujących zadania komunalne.
Model rynkowy stanowi wyraz gruntownej zmiany jakościowej roli gminy w działalności gospodarczej. W modelu tym, gmina staje się instytucją typu rynkowego, działająca według reguł rynkowych i opierającą się w znacznej mierze na własności prywatnej. Istotą tego rozwiązania jest to, że gmina realizuje zadania publiczne poprzez zamawianie i zakupywanie usług od niekomunalnych podmiotów gospodarczych, przede wszystkim prywatnych, w tym również gospodarujących sprywatyzowanym mieniem komunalnym lub dzierżawiących to mienie. Treścią modelu rynkowego jest dążenie do stopniowego wycofania się gminy z bezpośrednich ingerencji i zarządzania, na rzecz pełnienia funkcji strategicznych i kontrolnych, polegających na planowaniu, zamawianiu i finansowaniu działalności producenta. Główną zaletą modelu rynkowego jest stworzenie warunków konkurencyjnych i wymuszenie efektywności gospodarowania, a w efekcie niższe ceny za usługi komunalne.
Model mieszany łączy w sobie elementy charakterystyczne dla omówionych wyżej rozwiązań. Cechą tego modelu jest określona równowaga 'rynku' i 'regulacji' w strukturze gospodarki komunalnej. Model ten będzie prawdopodobnie najczęściej spotykany w praktyce gospodarczej, m.in. wskazują na to ustalenia zawarte w projekcie ustawy o przedsiębiorczości komunalnej. Projekt ten normuje zasady i formy prawne działalności gospodarczej gmin. Przewiduje on, że gminy mogą prowadzić tę działalność same w określonych ustawą formach organizacyjno-prawnych lub powierzać prowadzenie takiej działalności osobom fizycznym i prawnym.
Wybór pozostawiony jest radzie gminy. Na podstawie projektu ustawy o przedsiębiorczości komunalnej, przedsiębiorstwo komunalne może być prowadzone w formach przewidzianych przez prawo budżetowe w formie zakładu użyteczności publicznej, a także w formach określonych w kodeksie handlowym. Jedynie więc kategoria zakładu użyteczności publicznej stanowi nową formę organizacyjno-prawną. Celowość wyodrębnienia komunalnego zakładu użyteczności publicznej nie ulega wątpliwości. Stanowi on istotne uzupełnienie dotychczasowych form organizacyjnych w gospodarce komunalnej przewidzianych przez prawo budżetowe i kodeks handlowy.
Zakład użyteczności publicznej jest elastyczną formą realizacji zadań gmin poprzez konstrukcję osobowości prawnej oraz brak rozdzielenia mienia komunalnego i mienia osoby prawnej. Wymienione formy organizacyjno-prawne mieszczą się w 'modelu samowystarczalnym'. Projekt omawianej ustawy zawiera również propozycje rozwiązań charakterystycznych dla 'modelu rynkowego'. Dopuszcza on bowiem powierzenie wykonywania określonych zadań o charakterze użyteczności publicznej osobom prawnym lub fizycznym, a także jednostkom organizacyjnym nie posiadającym osobowości prawnej. Projekt ustawy proponuje uzupełnienie klasycznej umowy cywilnoprawnej, instytucją koncesji rozumianej jako nadane przez gminę upoważnienie dla podmiotów sektora prywatnego do wykonywania zadań publicznych pod nadzorem gminy.
Najczęściej pobierane pliki (.doc i .pps) |
1. (9 stron A4)
2. (41 stron A4)
3. (51 stron A4)
4. (72 stron A4)
5. (28 stron A4)
6. (10 stron A4)
7. (13 stron A4)
8. (8 stron A4)
9. (26 stron A4)
10. (11 stron A4)
|
Podobne tematy w Kompendium |
1. (1.1 stron)
2. (0.8 stron)
3. (0.5 stron)
4. (0.7 stron)
5. (1.3 stron)
6. (0.6 stron)
7. (0.6 stron)
8. (0.3 stron)
9. (0.3 stron)
10. (2.2 stron)
|
Jesteś tutaj: Kompendium ekonomii » Gospodarka » Modele zarządzania gospodarką komunalną
Modele zarządzania gospodarką komunalną
Ocena: 9.2 / 10 Liczba głosów: 31 głosów
Zaloguj się, aby zagłosować
|