Pojęcie faktoringu

Faktoring, w literaturze i praktyce jest definiowany w różnoraki sposób. Spowodowane jest to zróżnicowaniem warunków rozwoju tej usługi w różnych krajach oraz możliwościami świadczenia faktoringu tylko w wąskim zakresie lub z dodatkowymi usługami, o których mowa będzie w dalszej części pracy.

W wąskim rozumieniu można powiedzieć, że faktoring jest formą szybkiego finansowania bieżącej działalności przedsiębiorstwa, polegającą na finansowaniu przez faktora (firmę faktoringową, bank) kredytu kupieckiego udzielanego przez przedsiębiorstwo (faktoranta) jego odbiorcom (kontrahentom), a także na szeroko pojętym administrowaniu wierzytelnościami (monitorowaniu przebiegu spłat, inkasowaniu i rozliczaniu).

Finansowanie to jest oparte na wykupie wierzytelności, jakie faktorant posiada wobec swych kontrahentów, powstałych w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą przed terminem ich wymagalności. Nabycie wierzytelności przez faktoranta następuję w drodze jej cesji. Umowę cesji wierzytelności reguluje kodeks cywilny w art. 509-517. W wyniku dokonania cesji na faktora przechodzi zarówno wierzytelność główna, jak i prawa z nią związane.

W szerszym ujęciu faktoring może polegać ponadto na świadczeniu przez faktora usług takich jak:
- ściąganie (inkaso) należności przedsiębiorcy
- kierowanie uprawnień do dłużników opieszałych
- okresowe sprawdzanie stanu wypłacalności dłużników
- prowadzenie ksiąg handlowych i finansowych przedsiębiorcy
- gromadzenie danych statystycznych
- zbieranie informacji oraz danych mających znaczenie gospodarcze dla przedsiębiorcy
- rozwijanie działalności reklamowej na rzecz przedsiębiorcy
- składowanie towarów należących do przedsiębiorcy
- oclenie towarów eksportowych lub sprowadzonych zza granicy
- organizowanie agencji (krajowych i zagranicznych) przedsiębiorstwa swego partnera
- opracowywanie projektów rozwoju przedsiębiorstwa oraz zdobywanie nowych rynków surowców
- udzielanie przedsiębiorcy zaliczek i kredytów na zaspokojenie roszczeń przedsiębiorcy wynikających z umów dostawy, sprzedaży i umów o sługi

W tym usługowym wymiarze obejmuje również faktoring elementy nowoczesnego konsultingu dotyczącego zaopatrzenia, produkcji i zbytu, inwestycji, reklamy, marketingu oraz doradztwa prawnego i ekonomicznego. Niekiedy nawet bank faktoringowy występuje w roli pośrednika czy wręcz mediatora w ewentualnych sporach między przedsiębiorcą a jego dłużnikami. Konwencja Ottawska zobowiązuje faktora do wykonywania, co najmniej dwóch z wymienionych tu czynności.

W swojej najpełniejszej formie faktoring wyręcza więc przedsiębiorstwo od wielu czynności, często trudnych i wymagających rozległej i wyspecjalizowanej wiedzy.
Jak wynika z wyżej przedstawionej definicji faktoring stanowi swoistą alternatywę dla kredytu obrotowego i handlowego przy finansowaniu cykli rozliczeniowych, przy czym zapłata należności przez bank lub instytucję faktoringową bezpośrednio po złożeniu faktur jest jednym z najważniejszych atrybutów faktoringu.

Analizując definicję faktoringu należy zwrócić szczególną uwagę na fakt, że przedmiotem usługi są należności bieżące, a ściślej:
- wierzytelności istniejące w dniu zawarcia umowy
- wierzytelności wymagalne
- wierzytelności potwierdzone pismem
- wierzytelności nie przeterminowane

Nie mogą natomiast być objęte kredytowaniem przez faktoring wierzytelności, które:
- nie mogą być przelane ze względu na obowiązujące przepisy takie jak prawo pierwokupu
- nie mające samoistnego tytułu prawnego, np. z tytułu poręczeń
- zawierają w umowie zastrzeżenia zabraniające przelania danej wierzytelności

W praktyce przedmiotem faktoringu są jedynie należności związane ze stosunkowo krótkim terminem zapłaty 14-210 dni, choć z punktu widzenia prawa nie ma żadnych przeciwwskazań dla obejmowania faktoringiem także wierzytelności o dłuższych terminach ich zaspokojenia. Faktoring nie stanowi więc metody pozwalającej na pozbycie się niewygodnych dla przedsiębiorcy należności.

Jesteś tutaj: Kompendium ekonomii » Finanse przedsiębiorstwa » Pojęcie faktoringu

Zaloguj się, aby zagłosować