Teoria X i teoria Y Douglasa McGregora

Twórcą kolejnej teorii związanej z motywacją, określanej jako teoria X i teoria Y, jest Douglas McGregor. Przeprowadził on analizę sposobu postępowania kierowników z pracownikami.

Według niego pogląd kierownika na naturę ludzką oparty jest na zbiorze pewnych założeń, które kierownik przyjmuje do swojej wiadomości. Na ich podstawie kształtuje swoje zachowanie w stosunku do podwładnego.

Kierownik stosujący teorię X, przyjmuje następujące założenia:
- pracownicy z natury czują wstręt do pracy i unikają jej, kiedy tylko jest to możliwe
- ze względu na tę niechęć, pracownicy są zmuszani do pracy przez sprawowaną nad nimi kontrolę oraz groźbę kary
- pracownicy chcą otrzymywać wyraźne dyrektywy, unikają odpowiedzialności
- większość pracowników ma stosunkowo niewielkie ambicje, a przede wszystkim zależy im na bezpieczeństwie

Zupełnie inne założenia przyjmuje kierownik stosujący teorię Y, a są one następujące:
- pracownicy uważają pracę za coś równie naturalnego jak odpoczynek albo zabawa
- człowiek angażujący się w dążenie do osiągnięcia celu sam sobą kieruje i sprawuje nad sobą kontrolę
- poświęcenie dla osiągnięcia celu zależy od nagrody, wiążącej się z jego osiągnięciem
- przeciętny człowiek w odpowiednich warunkach może się nauczyć przyjmowania odpowiedzialności, a nawet może o nią zabiegać
- umiejętność podejmowania trafnych decyzji, zdolność wyćwiczenia relatywnie sporego zakresu kreatywności, wyobraźni, pomysłowości w rozwiązywaniu problemów grupowych – cechy te powszechnie występują w całej populacji i niekoniecznie są wyłączną domeną kierownictwa
- we współczesnych warunkach życia potencjał intelektualny przeciętnego człowieka nie jest w pełni wykorzystywany

Reasumując powyższe założenia, teoria X zakłada, że ludzie są zdominowani przez potrzeby niższego rzędu, natomiast teoria Y , zakłada że ludzie zdominowani są przez potrzeby wyższego rzędu. Z powyższych wniosków wynika, że aby maksymalizować motywację pracowników, trzeba stawiać przed nimi zadania wymagające dużej odpowiedzialności (będące zarazem wyzwaniem) oraz dbać o dobre stosunki w grupie.

Jesteś tutaj: Kompendium ekonomii » Zarządzanie zasobami ludzkimi » Teoria X i teoria Y Douglasa McGregora

Zaloguj się, aby zagłosować