Struktura procesu zarządzania strategicznego

W zależności od koncepcji strategii oraz koncepcji jej formułowania proponowane są różne modele procesu zarządzania strategicznego. Różnią się one liczbą etapów, ich treścią oraz kolejnością, ponadto rozłożeniem akcentów.

Najogólniej proces  zarządzania strategicznego składa się z:
▪ analizy strategicznej (ma dać odpowiedź na pytanie w którym miejscu ja jestem (na rynku względem planów, konkurentów), pokazać jakie są moje możliwości, pozycja oraz pokazać dalszą drogę działania, stworzenie strategii, określenie celów, wybór kierunków działania);
▪ planowania strategicznego,
▪ kontroli strategicznej (ciągła kontrola polegająca na monitorowaniu wyników i realizacji strategii; w efekcie dostajemy przesłanki do korygowania)

A. Thompson i A. Strickland widzą zarządzanie strategiczne jako ciągły 5-cio fazowy proces ze sprzężeniami zwrotnymi. Są to fazy:
1. Określenie celu i misji organizacji
2. Ustalenie zadań strategicznych (dotyczących wyników korporacji oraz jej pozycji rynkowej)
3. Formułowanie strategii korporacji lub biznesu
4. Wdrażanie i realizowanie wybranego planu strategicznego
5. Ocenianie i reformułowanie planu strategicznego na podstawie aktualnych doświadczeń, zmian warunków oraz nowych priorytetów

W modelu tym punktem wyjścia jest zdefiniowanie celu i misji organizacji, zatem procedura ta oznacza tworzenie strategii zamierzonej.

Inny schemat formułowania strategii, włączając fazy analizy obecnego funkcjonowania przedsiębiorstwa proponuje Porter. Wyróżnia on trzy etapy, w których należy odpowiedzieć na następujące pytania:
▪ Etap 1: Co przedsiębiorstwo robi obecnie?
▪ Etap 2: co się dzieje w otoczeniu?
▪ Etap 3: Co przedsiębiorstwo robić powinno?

W ramach etapu 1 dokonywana jest identyfikacja obecnej strategii firmy oraz identyfikowane są założenia kierownictwa dotyczące pozycji firmy, jej silnych i słabych stron, konkurentów oraz tendencji w sektorze.

W ramach 2 etapu dokonywana jest analiza:
- sektora – w celu określenia głównych czynników powodzenia w konkurencji oraz ważnych okazji i zagrożeń w sektorze
- konkurentów – w celu określenia możliwości istniejących lub potencjalnych konkurentów oraz ich prawdopodobnych strategii
- społeczna – w celu identyfikacji czynników państwowych (polityka gospodarcza, społecznych i politycznych tworzących okazje i zagrożenia
- silne i słabe strony firmy na tle obecnych i przyszłych konkurentów

Trzeci etap składa się z:
- określenia zgodności obecnej strategii oraz założeń przez: porównanie założeń przyjętych przez kierownictwo oraz wyników analizy otoczenia, a także sprawdzenie zgodności wewnętrznej strategii oraz dostosowania do zasobów i otoczenia
- określenia realnych możliwości strategicznych (możliwych strategii) w świetle etapu 1 i 2
- wybór strategiczny polegający na wyborze strategii, która najlepiej wiąże sytuację firmy z zewnętrznymi okazjami i zagrożeniami

Ogólnie można stwierdzić, że proces zarządzania strategicznego przebiega w 3 głównych etapach, można w nim wyodrębnić:
1. analizę strategiczną
2. wybór strategii
3. wdrożenie strategii

Analiza strategiczna dotyczy 3 obszarów: a) oczekiwań, celów i misji organizacji, b) zasobów organizacji, c) otoczenia zewnętrznego organizacji. Wybór strategii obejmuje: a) generowanie opcji strategicznych, b) ocenę poszczególnych opcji, c) wybór wariantu strategii. Etap wdrożenia zawiera: a) planowanie zasobów niezbędnych dla wdrożenia strategii, b) określenie zmian struktur organizacyjnych w związku z podjętą strategią, c) opracowanie systemów motywacyjnych i kontrolnych związanych z nową strategią rozwoju

Konstrukcja powyższego modelu sugeruje, że zarządzanie strategiczne nie jest procesem sekwencyjnym, w którym realizowane są w określonej ścisłej kolejności wyodrębnione etapy. W praktyce trudno jest określić ich granice, etapy są realizowane jednocześnie z wielokrotnymi powrotami do etapów wcześniejszych.

Model procesu zarządzania strategicznego wyodrębniający etap kontroli strategicznej proponują S. Certo i J. Peter. Model ten zawiera następujące etapy:
1. Analiza strategiczna (wewnętrzna i zewnętrzna)
2. Określenie kierunków działania organizacji (określenie misji organizacji oraz zadań)
3. Sformułowanie strategii
4. Wdrożenie strategii
5. Kontrola strategiczna

Model ten, który plasuje określenie kierunków działania przedsiębiorstwa oraz misji po analizie otoczenia, podkreślający znaczenie kontroli strategicznej jest uważany za kompleksowy i prawidłowo skonstruowany.

Punktem wyjścia jest tu analiza strategiczna otoczenia zewnętrznego i wewnętrznego. W jej wyniku zostaje określony ogólny kierunek działalności przedsiębiorstwa wyrażający się w ustaleniu misji i zadań przedsiębiorstwa. Następnym krokiem jest szczegółowe sformułowanie strategii rozwoju, realizującej określone zadania przedsiębiorstwa.

Następny etap to wdrożenie, które wymaga na ogół wielu istotnych zmian w organizacji, a ostatnim jest kontrola strategiczna, koncentrująca się na monitorowaniu procesu zarządzania strategicznego, w celu stwierdzenia czy funkcjonuje on prawidłowo. Wszystkie etapy procesu zarządzania strategicznego są sprzężone zwrotnie.

Jesteś tutaj: Kompendium ekonomii » Zarządzanie strategiczne » Struktura procesu zarządzania strategicznego

Zaloguj się, aby zagłosować